Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) bu yıl Dünya Güç Yatırımları raporunun onuncusunu yayımladı.
Raporda derlenen bilgiler, güç bölümünde yatırım kararlarını etkileyen faktörleri içeriyor. Maliyetlerin yükselmesi ve siyaset belirsizlikleri, sermayenin daha çok yapay zeka odaklı projelere yönelmesine neden oldu.
Şirketler AR-GE harcamaları bakımından 2020’den bu yana en düşük büyüme oranına sahip. Risk sermayesi yatırımları ise 2024’te 8 milyon dolar azaldı. İnovatif şirketlerde öz sermaye yatırımları yüksek faiz oranlarından ötürü daha az cazibeli hale geldi.
Yapay zeka ise, 2024’te yaklaşık 84 milyar dolar yatırım toplarken, güçle ilgili risk sermayesi yatırımlarının yaklaşık 3 katına eşit duruma geldi.
Yapay zekaya olan bu ilgi, güç inovasyonu ve güç sistemi optimizasyonu için fırsatları da beraberinde getiriyor.
Çinli şirketlerin güç AR-GE yatırımlarındaki global hissesi 10 yılda yaklaşık 3 katına çıktı
Rapora nazaran, merkezi Çin’de bulunan şirketler, 2025 yılı prestijiyle, global güç AR-GE harcamalarında en büyük hisseye sahip.
Çinli şirketlerin hissesi, 2015’te yüzde 16 iken, 2025’te yüzde 38’e yükseldi. Bu oran, ülkedeki şirketleri birinci sıraya taşırken, Avrupalı firmalar ise yüzde 27 ile ikinci sıraya düşmüş oldu.
Çin, kamu ve özel bölüm ortasındaki hudutların bilinmeyen olduğu bir ülke olarak öne çıkarken, bu durum güç ile ilgili inovasyonlarda kamu ve özel AR-GE harcamalarının ahenk içinde yürümesini sağladı. Bu sayede de pak güç üretim zincirlerinde rekabet avantajı elde edildi.
2015’te ABD ve Avrupa merkezli otomotiv ve petrol-gaz şirketleri, AR-GE bütçesi en yüksek 20 şirketin çoğunluğunu oluşturuyorlardı. O devirde Çin Devlet Elektrik Şebekesi (State Grid) ve PetroChina istisna pozisyonundaydı.
2024’te istisnalar başladı. Çinli saf batarya üreticisi CATL, elektrikli araç üreticisi BYD ve Tesla 20 şirketlik listeye girmeyi başardı. Denso, Schneider Electric ve Robert Bosch üzere elektrifikasyon için ekipman tedarik eden şirketler de sonradan listeye dahil oldu.
Bu durumda birinci 20’de kalan petrol ve gaz şirketleri sırf Petrochina, Sinopec ve Saudi Aramco oldu.
