İstanbul Sanayi Odası (İSO) Meclisinin haziran ayı olağan toplantısı “Döngüsel İktisat, Sürdürülebilir Yeşil Kalkınma, Zelzele Güvenlikli Sanayi İçin Vizyoner ve Yenilikçi İş birliği İmkanlarını Değerlendirmek” ana gündemi ile Odakule Fazıl Zobu Meclis Salonunda gerçekleştirildi. İSO Yönetim Kurulu Lideri Erdal Bahçıvan’ın açılış konuşmasını yaptığı toplantıya, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum konuk olarak katılarak gündeme ait değerlendirmelerde bulundu.
İSO Yönetim Kurulu Lideri Erdal Bahçıvan, konuşmasında günümüzde global manada rekabetçi olabilmek için kesimlerin daha yeşil, daha döngüsel ve daha dijital olması bir gereklilik halini aldığına dikkat çekerek “Sınırlara ulaştığımız bu çağda doğal kaynakların çok tüketimine yol açan ve “al-kullan-at” olarak özetlenen doğrusal iktisat modelinden hızla döngüsel iktisada geçmeliyiz. Circle Economy’nin Deloitte iş birliğiyle hazırladığı 2025 yılı Döngüsellik Boşluk Raporu, dünyanın döngüsel dönüşüm konusunda alarm verici bir halde geriye gittiğini, son 50 yılda dünya genelinde tabiattan gereç çıkarımının üç katına çıktığını ve bu gidişatla 2060’a kadar bu ölçünün yüzde 60 daha artabileceğini ortaya koyuyor. Rapor, döngüsel iktisada geçişin artık bir tercih değil, mecburilik haline geldiğini ortaya koyuyor. Biz de kıymetli iş birliklerimizden biri olan Ipsos Araştırma Şirketi ile yürüttüğümüz İSO Endüstride Sürdürülebilirlik Eğilimi Araştırması’nı 2025’te ikinci sefer gerçekleştirerek kamuoyu ile paylaştık. Türkiye genelinde 600’ün üzerinde sanayi firması ile gerçekleştirilen araştırmamızın sonuçları çerçevesinde “İSO Endüstride Sürdürülebilirlik Eğilimi Skorları”nı da hesapladık. Türkiye genelinde sanayi firmalarının en yüksek skora ulaştığı alan; 100 üzerinden 50,33 ile ‘Farkındalık’ oldu. Türkiye’de birincisi geçen yıl yapılan araştırmada da firmaların en yüksek skora ulaştığı alan 48,97 ile ‘Farkındalık’ olmuştu. Her fırsatta vurguladığımız üzere, her alanda yeşil dönüşüm ve sürdürülebilirlik konusunda farkındalığın sürat kazanması gerektiğine inanıyoruz” dedi.
Yeşil dönüşüm finansmanı mevzuatı sürat kazanmalı
Yeşil dönüşüm milletlerarası ticaret açısından da öncelikli bir kriter halini aldığını vurgulayan Bahçıvan, Avrupa Yeşil Mutabakatının kıymetli bir ögesi olan Hudutta Karbon Düzenleme Düzeneği (SKDM) başta olmak üzere döngüsel iktisada geçişe yönelik pek çok yeni standart global ticareti etkileyecek nitelikte olduğunu hatırlattı. Türkiye’de yeşil dönüşümün finansmanına yönelik mevzuat altyapısı, taksonomi, hesaplama, doğrulama ve raporlama ile risk idaresi ve data üretimi konusundaki çalışmaların sürat kazanmasının, yeşil dönüşüme yönelik milletlerarası finans kaynaklarının Türkiye iktisadına yönelmesi açısından ehemmiyet arz ettiğine değinen de Bahçıvan, şöyle konuştu:
“Climate Bonds Initiative (CBI) tarafından yayımlanan datalara nazaran 2024 yılı sonu prestijiyle toplam yeşil tahvil hacminin 3,5 trilyon dolara ulaşması, COP29’da Dünya Bankası’nın çok taraflı kalkınma bankalarının 2030’a kadar gelişmekte olan ülkelere yılda 120 milyar dolar iklim finansmanı sağlamayı hedeflediğini duyurması global piyasaların bahse verdiği değeri gösteriyor. Bu bağlamda Paris Mutabakatına taraf olan ülkemizin 2053 Net Sıfır Emisyon Maksadı doğrultusunda hazırlanan ve Kasım 2024’teki COP29 sırasında açıkladığınız Türkiye’nin İklim Değişikliği ile Gayret Uzun Periyot Yol Haritası, ülkemizin iklim değişikliğiyle uğraş vizyonunun ortaya konulması açısından olduğu kadar endüstrimizin amaçlarının belirlenmesi ismine da çok kıymetli. Misal formda İklim Kanunu’nun da bir an evvel hayata geçmesini bekliyoruz.”
Üçüz dönüşüm için bütüncül bir yaklaşım yürütmeli
Dönüşümün başarılı bir formda gerçekleşmesinde değişimi benimseyen bir toplum için harekete geçilmesinin kıymetine değinen Bahçıvan “Dijital ve yeşil dönüşüme insan ve kültür ögelerini da ekleyen ve üçüz dönüşüm olarak isimlendirilen bu süreci, dönüşümün öznesi olan insanı temel alarak bütüncül bir yaklaşım ile yürütmek gerekiyor. Endüstrinin sürdürülebilir yeşil kalkınma için artan sorumluluğunu vurguladığı üzere kamu, finans kurumları, sivil toplum kuruluşları ve üniversitelerin iş birliği içinde hareket etmesini de gerektiriyor. İSO olarak bu yoldaki engelleri iş birliği içinde aşabileceğimize inanıyoruz. Ülkemizin 2026’da düzenlenecek COP31 toplantısına konut sahipliği yapmak tarafındaki talebini de yürekten destekliyoruz” dedi.
Envanter çalışması hayata geçirilmeli
İSO Yönetim Kurulu Lideri Erdal Bahçıvan, yaklaşık iki buçuk yıl evvel Cumhuriyet tarihimizin en acı verici sarsıntılarını yaşadığımızı vurgulayarak İstanbul’daki mümkün bir zelzelenin sonuçlarının çok daha ağır olacağının şuuruyla; sarsıntı riski ve sanayi tesisleri için hemen yapılması gerekenlere dikkat çekti. Bahçıvan, bu doğrultuda 3 evreden oluşan teklif setlerini açıkladı:
“İlk basamakta; İstanbul’da sanayi tesislerinin zelzeleye dayanıklılık durumunu ortaya çıkaracak bir envanter çalışması hızla hayata geçirilmeli. İkinci basamak, yapıların sarsıntıya karşı güçlendirilmesine yönelik mevzuat ile ilgili. İSO olarak çalışma yürüttüğümüz akademisyenler ile harici ve kısmi güçlendirmeyi sağlayacak “yapısal göçmeyi önlemeye yönelik tamir ve iyileştirme” prosedürlerinin mevzuata eklenmesini talep ediyoruz.
Üçüncü kademe ise dönüşüm için endüstrimize gerekli finans ve vergi takviyesinin sağlanmasıdır. Bu emelle, kentsel dönüşüme benzeri bir “sanayi dönüşümü” projesi hızla hayata geçirilmeli.”
